الوند نوشت وبلاگی برای همدان شناسی

اجتماعی - فرهنگی - ادبی

الوند نوشت وبلاگی برای همدان شناسی

اجتماعی - فرهنگی - ادبی

پدر تئاتر نوین همدان در آستانه 82 سالگی باچخوف به روی صحنه رفت

پدر تئاتر نوین همدان در آستانه 82 سالگی باچخوف به  روی صحنه رفت

حسین زندی

بالندگی تئاتر همدان مدیون و مرهون تلاش بزرگانی چون سیف الله گلپریان، دهگان، رضا همراه، برادران جمشید آبادی، نصرالله عبادی و دیگر نام آوران هنر این شهراست ،به تازگی به همت سهراب نیک فرجاد کارگردان صاحب نام همدانی دو اثر ازآنتوان چخوف به نام های خواستگاری و آواز قو به روی صحنه رفته است که یکی از هنرمندان بزرگ و تاثیرگذار همدان در این دو کار ایفای نقش می کند. استاد نصرالله عبادی در آستانه 82 سالگی یکی از موفق ترین اجراهای نمایشی استان همدان را رقم می زند . نمایشنامه های خواستگاری و آواز قو تا 7تیرماه با 9 اجرا به روی صحنه رفته است اگرچه به دلیل همزمانی با بازی های جام جهانی استقبال درخوری از آن نشده است، اما حضور استاد عبادی فرصتی مغتنم است که هنردوستان همدانی را برسرذوق آورد انرژی و توانایی این پیر سالخورده و پدر تاتر نوین همدان ستودنی است. استاد عبادی ازاولین فارغ التحصیلان هنر نمایش است و در طول بیش از شش دهه فعالیت شاگردان زیادی را دراین شهرتربیت کرده است همچنین ده ها اثر ازنویسندگان بزرگ را به عنوان کارگردان به صحنه برده و سال ها در عرصه بازیگری ، نویسندگی و داوری فعال بوده است.به بهانه بازی موفق این دونمایشنامه با او به گفتگو نشسته ایم که در پی می آید:

استاد آخرین کاری که روی صحنه رفتید چه بود؟

چندسال پیش بود که درنمایشنامه آنتیگونه من نقش ترزیاس را بازی می کردم حدود 5، 6 سال پیش بود .

یکی از مواردی که شما در اجرای نمایشنامه آواز قو داشتید تک گویی های بسیار طولانی بود که اجرا می کردید و به نظرسنگین ترین  نقش هم بر دوش شما بود، احساس نمی کردید که دیالوگ هارا فراموش کنید؟

نه، به طور کلی وقتی چیزی را آدم به آن علاقه دارد و به خصوص وقتی خیلی از موارد عجین شد با متریال ذهنی آدم هرگز فراموش نمی شود ،اما از آنجا که متن خوب بود مشکلی پیش نیامد و تغییری که در متن به وجود آمد و نمایشنامه هایی ه انتخاب کردیم با مشاوره آقای نیک فرجادو ترجیح دادیم کارهایی که قدیم انجام داده بودیم و بازی کرده بودیم مانند نمایشنامه عاشق گیج ، آنتیگونه وقسمت که من در تئاترپارس تهران کار کرده بودم انتخاب کردیم ،درحالی که نمایشنامه های قبلی در متن اصلی آمده بود مانند نمایشنامه های آیوان مخوف و مواردی بود که تماشاچی ها ندیده اند.اگرنامی از آنها می بردیم وجملاتی که استفاده می شد سنخیتی با زبان امروز و جامعه امروز مخاطب نداشت و خیلی بیگانه می نمود در نتیجه شاید از متن هم فاصله می گرفت و ارتباط خوبی برقرار نمی کرد، فکر کردیم که تماشاچی از کارهایی که پیش تر در ایران اجرا شده قضاوتی دارد و ما به هرحال از کارمان انتظار قضاوت داریم چه قضاوت خوب و چه بد . بدی ها را به جان می پذیریم و خوبی ها را اگر فراموش کردند هیچ مسئله ای نیست . به خصوص در این نمایشنامه من خواهش می کنم دوستانی که می آیند و می نشینند و هرآنچه به نظرشان می رسد کاملا پذیرای انتقادها هستیم.

در این نمایش خواستگاری و آواز قو کدام یک شما را بیش تر جذب کرد و ارتباط بیش تری برقرار کردید؟

این مسئله ای است که چخوف با تمام امکانات و آزادی هایی که در آن زمان فراهم بود این گونه اعتراض می کرد درمورد یک بازیگر گلایه می کند  به خاطر داشته باشید من حتی در سال 48 برای یک بازیگر زن آنقدر در تنگنا بودم و خدا رحمت کند خانم میرهادی را که وقتی به ایشان پیشنهاد دادم در نهایت ذوق و علاقه قبول کرد و آمد ،گله نمی کنم و چیزی نمی گویم ولی زبان حال نامبرداری از ما تئاتری ها درجامعه مطرب بود، البته مطرب از نظر ادبی لفظی است بس جالب یعنی  به طرب آورنده ولی در اصطلاح عامه برداشت خوبی از آن نمی شود. در چنین شرایطی معلوم است که بالاخره آوازقو جذاب تر است

یک جایی در اجرا شما گلایه می کردید که هنر مقدس وجود ندارد حال آیا چنین مفهومی درست است واین مفهوم در نزد شما و زندگی واقعی چه جایگاهی دارد؟

ببینید هرچه هست حال است و داستان است و خود قصه و ماجرایی که در قصه اتفاق می افتد، اما آن هنر مقدس منهای این ظواهر برخاسته از متریال انسانی و فیزیک انسانی است، آن هنر مقدس هنری است که خالق یکتا دارد آن در هیچ کس نه حلول می کند و نه وجود دارد در آفریدگار است تا آنجایی که انسان زیبا خلق می کند.

اگرچه استقبال قابل توجهی به دلیل چند اجرای همزمان و همزمانی با بازی های جام جهانی از این کار نشد اما اجرای شما به عنوان یک کار جدی، بسیار موفق بود، نظر شما به عنوان بازیگر چیست؟

به هر روی باید پذیرفت در کارهای هنری همیشه مشکلاتی پیش می آید خواسته یا ناخواسته، در این جا باید مخاطبان نظر بدهند به قول معروف "مستمع صاحب سخن را بر سر ذوق آورد" پس من نمی توانم بگویم این کار چگونه بوده است تئاتر یک اصولی دارد که اصول سه گانه گفته می شود نوشته بازیگر و تماشاچی . بعدها دو اصول دیگر به آن اضافه شد ،مکان و وسائل که اصول پنج گانه نامیده شد حال هریک از این شرایط فراهم نباشد به خصوص سه شرط اولیه که وجود هر یک منوط به وجود دیگری است ، ناقص می شود و برای اجرای یک کار خوب همه اجزا و عناصر لازم است.

  

هتل دردسرساز محل معارفه مدیر جدید میراث همدان شد!

هتل دردسرساز محل معارفه مدیر جدید میراث همدان شد!

میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی همدان به «ریحان سروش مقدم» سپرده شد. او که به گفته دوستداران میراث فرهنگی با حمایت استاندار به این سمت رسیده از اهالی کهگیلویه و بویراحمد است. مسئله جالب اینجاست که معارفه این مدیر در هتل باباطاهر که مدت‌هاست به دلیل ارتفاع بلندتر از آرامگاه باباطاهر مورد انتقاد دوستداران میراث فرهنگی است، برگزار شد.

خبرگزاری میراث فرهنگی – گروه میراث فرهنگی- ریحان سروش مقدم، مدیر جدید میراث فرهنگی و گردشگری همدان است، او که از اهالی کهگیلویه و بویراحمد بوده به گفته بسیاری از دوستداران میراث فرهنگی با حمایت استاندار به این سمت رسیده است. گفته می‌شود که سروش مقدم سابقه میراثی در پرونده مدیریتی خود ندارد. او سال‌ها در سازمان مسکن و شهرسازی فعالیت ‌کرده و همچون مدیر قبلی میراث فرهنگی همدان غیربومی است.
 
حسین زندی، یکی از دوستداران میراث فرهنگی به CHN می‌گوید: «مدیر جدید غیربومی بوده و سابقه فعالیت در حوزه میراث فرهنگی ندارد. جالب اینجاست که معارفه این مدیر در هتل باباطاهر برگزار شده است. همانطور که همه دوستداران میراث فرهنگی می دانند، این هتل حریم مقبره باباطاهر را مخدوش کرده و مورد انتقادهای شدید سازمان میراث فرهنگی است؛ چطور ممکن است که تودیع و معارفه مدیر جدید این سازمان در همین هتل برگزار شود؟»
 
او این سوال را مطرح می‌کند: «در همدان یک سالن برای گرفتن مراسم تودیع و معارفه نبود که در این هتل مراسم را برگزار کردند؟ بارها و بارها در خبرها آمده که هتل باباطاهر ارتفاعی بیشتر از مقبره باباطاهر دارد و باید کوتاه شود، با این وجود مراسم تودیع و معارفه مدیر جدید میراث فرهنگی در این هتل گرفته می‌شود.»
 
زندی به مدیر سابق میراث فرهنگی همدان هم نقد جدی دارد و می‌گوید که "علیرضا ایزدی" 21 ماه مدیر میراث فرهنگی همدان بود و در این مدت به میراث فرهنگی همدان آسیب‌های بسیار جدی وارد شد. یکی از مهمترین آسیب‌ها آتش گرفتن هگمتانه و درست کردن چمن در این محوطه تاریخی به منظور ایجاد ماکت تبریک سال نو بود که باعث پیگیری‌ خبری رسانه‌ها شد.»
 
او بریدن درخت های باباطاهر را یکی دیگر از اقدامات نامناسب مدیر قبلی می‌داند و می‌گوید: «به نظرم یکی از دلایل قطع درختان باباطاهر، ایجاد فضایی برای عکاسی از مقبره باباطاهر بود، برای اینکه بخشی از این منظره از طرف هتل باباطاهر کور شده است.»
 
زندی در ادامه از وضعیت نامناسب مرمتی بناهای تاریخی می‌گوید: «هنوز سقف آرامگاه بوعلی با مشکلات جدی رو به رو است و اگر زمستان برسد، معلوم نیست که چه بر سر آن می‌آید.»
 
علی‌رضا ایزدی که همواره از نبود اعتبارات برای انجام اقدامات اساسی مرمتی و ساماندهی خانه‌های تاریخی در همدان می‌گفت، در مراسم تودیعش می‌گوید: «بسیاری از کارها را می‌توانستم انجام دهم که صورت نگرفت چرا که توانایی آن را نداشتم و یکی از این اقدامات برگزاری بزرگداشت برای نماینده ولی فقیه در استان بوده که امیدوارم مدیریت جدید در این زمینه اقدام کند.»
 
به گفته زندی، ایزدی نماینده باقی مانده از دولت احمدی‌نژاد بود و در تمام مدت به کارهایی که بیشتر نمایشی بودند می‌پرداخت.
 
مدیر همدان باید توانایی چانه‌زنی و تعامل با شهرداری را داشته باشد
جلال حجتی،یکی دیگر از فعالان حوزه میراث فرهنگی در مورد مدیریت جدید می‌گوید: «من شناختی از مدیر جدید ندارم اما به نظرم مدیر قبلی چندان دغدغه‌ای در حوزه میراث فرهنگی نداشت و تنها می‌توانم امیدوار باشم که مدیر جدید این دغدغه را داشته باشد.»
 
به گفته او، مسایلی که در شهر همدان وجود دارد تنها با  همت میراث فرهنگی هم حل نمی شود بلکه بسیاری از این بناها معاصر هستند و  باید مدیر میراث فرهنگی توانایی تعامل و چانه زنی با شهرداری را داشته باشد.
 
حجتی با بیان اینکه در سال های گذشته ما بارها و بارها برای نجات خانه تاریخی جواهری تلاش کردیم اما به نتیجه نرسید و همین عید امسال تخریب شد. به نظر من یکی از دلایل اصلی آن هم نبود تعامل مناسب میان شهرداری و سازمان میراث فرهنگی بود.
 
بابک مغازه‌ای، کارشناس گردشگری و یکی دیگر از فعالان حوزه میراث فرهنگی در همدان می‌گوید که بخش عمده ای از فعالان مدنی و گردشگری در این استان خواهان ایجاد تغییرات در مدیریت اداره کل میراث فرهنگی در همدان بودند چرا که مدیریت پیشین نمادی از مدیریت دولت نهم و دهم بود که کارهای نمایشی انجام می‌داد.  
 
به گفته او، یکی از چیزهایی که در سازمان دولتی به آن نیاز داریم توان مدیریتی است. مدیر باید با توجه به کمی ها و کاستی های گذشته بتواند بهترین همکاری و همیاری را با بخش های غیر دولتی و فعالان میراث فرهنگی برقرار کند تا با تجمیع نیروها بهترین رهیافت را به آینده داشته باشد.
 
هرچند که مدیر میراث فرهنگی سابق همدان هوادارانی هم داشت که به شدت برای ماندن او در سمتش تلاش کردند، با این وجود وضعیت میراث فرهنگی همدان مدیران تهران را بر آن داشت که تغییری در این حوزه به وجود آورند.

http://www.chn.ir/NSite/FullStory/News/?Id=110979&Serv=3&SGr=22

قدیمی‌ها را در همدان یکی پس از دیگری سر می‌برند

قدیمی‌ها را در همدان یکی پس از دیگری سر می‌برند

» سرویس: فرهنگی و هنری - میراث و صنایع دستی
DSC_2019 K.jpg

درختان باغ پردیس همدان که یکی از لکه‌های تاریخی و فضای سبز همدان است، روز گذشته (23 اردیبهشت ماه) با مجوز شهرداری همدان قطع شدند.

به گزارش خبرنگار سرویس میراث فرهنگی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، در حالی که چند روز بیشتر تا آغاز هفته‌ی میراث فرهنگی باقی نمانده است، همدانی‌ها در ادامه‌ی تخریب‌های سریالی در منطقه‌ی اعیان‌نشین‌شان، این‌بار اقدام به قطع درختان منطقه کردند تا عمارت‌های نیمه مخروبه‌ی «جواهری»، «بدیع‌الحکما» و «ذوالریاستین» را بی‌هویت‌تر از گذشته کنند.

یک فعال حوزه‌ی میراث فرهنگی استان همدان با اعلام این خبر به خبرنگار ایسنا گفت: درختان باغ پردیس همدان در تعطیلی روز گذشته در حالی قطع شدند که مردم محلی نسبت به آن عمل اعتراض داشتند، اما مدیرعامل سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری همدان - معراج عاشورلو - اعلام کرد که قطع درختان این باغ فقط «خشکه‌بری» بوده است.

قطع درختان در باغ پردیس همدان - عکس از فرزاد سپهر

حسین زندی افزود: در زمان قطع درختان خضریان - نماینده سازمان پارکها و فضای سبز شهرداری – نیز اعلام کرده است: «این باغ براساس مجوز کمیسیون تفکیک و توسط مالک خصوصی خریداری شده و قطع درختان با هدف کشیدن دیوار و تحویل زمین به وی است، هر چند عمر این درختان نیز تمام شده بود. از فردا صبح نیز کار دیوارکشی انجام می‌شود».

او ادامه داد: نماینده‌ی سازمان پارک‌ها و فضای سبز تاکید کرده است که انجام این کار قانونی است واگر شهرداری عوارض 70 میلیونی نگیرد، پس درآمدش و این پرداخت حقوق ما چه می‌شود؟

وی افزود:‌ صحبت‌های او در حالی مطرح می‌شد که عکس‌ها و مشاهدات در محل قطع درختان باغ، با یکدیگر مغایرت داشتند. چون تنه‌ی درختان هنوز خیس بود و بخشی از تنه یک درخت کهنسال قطع و شاخه‌های درختان قطع شده هنوز با برگ‌های زنده روی زمین پخش شده بود و تنه‌های جوان و چند تنه درخت قطور قطع شده اما هنوز خیس و زنده توسط ماشین‌های نیسان در محل بارگیری و پس از اتمام کار بلافاصله دور شد.

زندی اضافه کرد:‌ این نکات در قطع درختان جالب توجه است که چرا اگر این کار به گفته‌ی مسئول مربوط به آن به صورت قانونی بوده، چرا در روز تعطیل انجام شده است؟ و چرا ماشین‌ها هیچ علامتی از شهرداری نداشتند؟ اگر نظارت برای بریدن درخت‌های خشک بوده، چرا با اره برقی این‌گونه به جان درختانی افتاده‌اند که هر کدام چند دهه عمر دارند و برای به اینجا رسیدن عمری از آن‌ها نگهداری شده است.

قطع درختان در باغ پردیس همدان - عکس از فرزاد سپهر

هاجریان - شهروند همدانی - که خود سال‌ها باغبان این باغ‌ها بوده، نیز به زندی اظهار کرد: بیش از 40 سال است که در این زمین‌ها و باغ‌ها کارکرده‌ام. در این باغ‌ها درختان میوه‌ بسیاری بود. این چند درخت بادام و گردوی به‌جا مانده نشان آن سال‌هاست. از طرفی در کنار این باغ صیفی‌کاری می‌شد که هنوز هم یک قسمت در انتهای این کوچه به انجام این کار حفظ شده است.

او افزود:‌ این باغبان با نشان دادن وضع قنات تخریب شده در این محدوده، افزود: این درختان با قنات پرآب و چشمه‌های متعدد سیراب می‌شدند، که آن‌ها نیز کور یا با لودر و بیل مکانیکی مسدود و کور می‌شوند.

یکی دیگر از شهروندان همدانی نیز به این فعال حوزه‌ی میراث فرهنگی گفت: همه‌ی دلخوشی ما اهل محل، همین باغ بود. چرا و با چه مجوزی و چه مقام و مسئولی این اجازه را می‌دهد.

وی افزود: مگر نه این‌است که شهرداری مسئول حفظ و نگهداری شهر و فضای سبز شهر است و در حالی که برای قطع یک درخت حتی خشک در محوطه ساختمانی میلیون‌ها تومان خسارت می‌گیرد، پس چگونه است خود به این کار دستور می‌دهد و آن را ممنوع نمی‌کند؟

شهروندی دیگر نیز به زندی اظهار کرد: این کار با حمایت یکی از نهادهای قدرتمند همدان انجام می‌شود که زور من و شما به آن‌ها نمی‌رسد! خودتان را خسته نکنید. فاتحه شهر همدان از همان موقع که باغ ذوالریاستین و باغ بدیع را کلنگ تفکیک‌ زدند، خوانده شد.

این فعال حوزه‌ی میراث فرهنگی در ادامه با اشاره به موقعیت جغرافیایی شهر همدان که از یک سو به دامنه‌های کوهپایه‌های الوند افزود: قیمت بالای زمین در این قسمت و طبعا عوارض بالایی که شهرداری برای ساخت و ساز می‌گیرد، بهانه‌ی تخریب و دست‌اندازی به فضای سبز همدان شده است.

زندی گفت: از طرفی بلند مرتبه‌سازی بی‌قاعده و غیر علمی بلای دیگری است که تا تحقق آن زمان زیادی نمانده است. حال باید بر حفظ باغ‌ها و فضای سبز باقی مانده توجه کرد و به دنبال آن از تغییر کاربری آن‌ها جلوگیری کرد. چون بنا به تاکید شهروندان و کارشناسان از ابتدا و پیش از صدور مجوزهای قانونی برای تغییر کاربری توسط کمیسیون ماده 5 باید به فکر شهر و ریه‌های تنفسی‌اش بود.

وی افزود: تخریب باغ‌ها در سال‌های اخیر سرعت فزاینده‌ای گرفته است. این که تا کی باید تاوان مجوزهای صادره توسط دولت‌ قبل که استانداران نماینده آن در هر شهر و رییس کمیسیونی هستند که حکم به تغییر کاربری زمین‌ها می‌دهند را پس بدهیم، پاسخش با مسئولان دولت یازدهم است. این که صرفا بگوییم مجوزها را مسئولان قبلی صادر کرده‌اند و از طرفی بر نادرست بودن آن‌ها صحه بگذاریم، فرافکنی و سلب مسئولیت است. در واقع انجام همان کاری است که مسئولان دولت یازدهم نسبت به آن شدیدا منتقدند.

قطع درختان در باغ پردیس همدان - عکس از فرزاد سپهر

قطع درختان در باغ پردیس همدان - عکس از فرزاد سپهر

انتهای پیام

بلندمرتبه‌سازی در همدان قطع تنفس شهروندان است+تصاویر

اختصاصی / در نشست فعالان محیط زیست با عضو شورای شهر تأکید شد:

 بلندمرتبه‌سازی در همدان قطع تنفس شهروندان است+تصاویر

به دنبال انتشار خبر ساخت برج 26 طبقه ایرانیان در همدان و مخالفت 5 تن از اعضای شورای شهر با این مسأله، تعداد زیادی از فعالان فرهنگی و اعضای انجمن‌های زیست‌محیطی با دکتر «ابراهیم مولوی» یکی از مخالفان سرسخت ساخت این برج دیدار کردند و حمایت خود را از اقدام شایسته این عضو شورای شهر اعلام کردند.
به گزارش همدان پرس؛ به دنبال انتشار خبر ساخت برج 26 طبقه ایرانیان در همدان و مخالفت 5 تن از اعضای شورای شهر با این مسأله، تعداد زیادی از فعالان فرهنگی و اعضای انجمن‌های زیست‌محیطی با دکتر «ابراهیم مولوی» یکی از مخالفان سرسخت ساخت این برج دیدار کردند و حمایت خود را از اقدام شایسته این عضو شورای شهر اعلام کردند. در ادامه گزارش مختصری از این نشست که در آن اعضای انجمن بانوان همیار شهر، انجمن کوهنوردان، سبزپژوهان الوند، دوستان زمین و کمیته بنیاد مهر و خبرنگاران حضور داشتند می‌خوانید.

انتقاد از توسعه در یک نقطه شهر
در ابتدای این نشست یکی از فعالان مدنی ضمن سپاسگزاری از موضع‌گیری خردمندانه دکتر مولوی در برابر ساخت برج ایرانیان گفت: در شرایطی که تعدادی از اعضای شورای شهر به حمایت از فعالان محیط زیست و مخالفت با ساخت این برج پرداختند عده‌ای نیز کم‌لطفی کردند و فعالان زیست‌محیطی را به بی‌تقوایی متهم کردند. من می‌خواهم عرض کنم که دفاع از محیط زیست عین تقواست و بی‌تقوایی از آن کسانی است که می‌گویند: نباید عایدی شهرداری را به خاطر فضای سبز و هوا از دست بدهیم. یعنی منافع یک ارگان را به منافع شهر ترجیح می‌دهند.


«حسین زندی» ادامه داد: ما مخالف برج‌سازی و توسعه نیستیم. ما موافق توسعه پایدار هستیم و از این آقایان سوال می‌کنم آیا توسعه فقط باید در یک نقطه از شهر صورت بگیرد؟ آیا ما فقط یک نقطه در این شهر داریم که برج، موزه، شهربازی، هتل و بیمارستان در آن ساخته شود؟ آیا خضر، حصار امام و شهرک مدنی جزء این شهر نیستند و به توسعه نیاز ندارند؟ این چه توسعه‌ای است که با کندن چند سوراخ و نهادن نام پل بر آن فقط یک شهربازی ساخته‌ایم و فقط داریم در آن ماشین‌بازی می‌کنیم؟

وی افزود: من از آن‌هایی که می‌گویند ما چند سال است در شورای شهر هستیم می‌پرسم چه بر سر محور جامعه فرهنگی گردشگری همدان که از سال 71 مغفول مانده آمده است؟ آیا آن‌ها نمی‌خواهند دوباره در انتخابات شرکت کنند و وعده کذب به مردم بدهند؟ آن‌ها باید مطمئن باشند این‌بار کسانی در انتخابات شورای شهر موفق خواهند شد که مسأله محیط زیست و فضای سبز را مدنظر قرار دهند. اگر این مسأله مورد غفلت قرار بگیرد مسلما مردم با آن‌ها همراهی نخواهند کرد.

لزوم شفاف‌سازی در خصوص هویت همدان
در ادامه یکی از اعضای مهندسان معمار استان گفت: توسعه یک حق عمومی است و نباید به نفع عده کمی مصرف شود. موضوعی که در بلندمرتبه‌سازی مطرح است این است که صاحب این برج‌ها صاحب چیست و چه چیزی به دست خواهد آورد؟ آیا صرف این‌که یک نفر مالک یک زمین است و موفق به اخذ مجوز از شهرداری می‌شود کافی است؟ وقتی تراکم شهر تغییر می‌کند باید سود و منافع آن به جیب همه برود و این را هم بداند که هر نقطه از شهر مناسب بلند مرتبه‌سازی نیست. ما باید مکانیزم‌هایی داشته باشیم که بتوانیم این حق را بین همه توزیع کنیم. مالکان این برج‌ها باید بدانند ارزش افزوده‌ای که به دست می‌آورند باید از یک مکانیزم دیگری به شهر برگردد.


«حامد رضایی» با اشاره به این‌که هر نقطه‌ای مناسب بلندمرتبه‌سازی نیست، توضیح داد: در مطالعاتی که صورت گرفته مناطقی مانند شهرک فرهنگیان و مدنی مکان‌های مناسبی برای کار هستند اما متأسفانه این مطالعات نادیده گرفته شده و ما شاهد هستیم که چهره شهر را قدرت‌های دیگری می‌سازند. نکته دیگری که در همدان مورد غفلت قرار گرفته حفظ هویت شهر است. هویت این شهر به ما می‌گوید که همدان شهری با موقعیت جغرافیایی ویژه‌ای است که در طول زمان که هویت شهر همدان را معنادار کرده و ما نمی‌توانیم این هویت را نادیده بگیریم.

اهمیت بحث اخلاق و روان شهروندان
این کارشناس ارشد معماری ادامه داد: ساختمان‌های بلندی که ساخته می‌شوند علاوه بر این‌که زمین را در معرض خطر قرار می‌دهند شرایط روانی شهروندان را نیز با خطر مواجه می‌کنند. نباید چهره شهر با بلندمرتبه‌سازی مخدوش شود و در کالبد شهری باید اخلاق و روان شهروندان را نیز مد نظر قرار داد تا هویت شهرها دچار آسیب نشود.

رضایی بر ضرورت مطالعه شهری و شفاف‌سازی در این خصوص تأکید کرد و گفت: در شهر همدان باید به گونه‌ای نسبت به ساخت و ساز توجه کرد که ماهیت باغ‌شهری همدان از بین نرود چون همدان دارای بافت‌های واجد ارزشی است. مطالعه هویت شهری باید به صورت شفاف در اختیار همه شهروندان قرار بگیرد تا آن‌ها به هویت این شهر حساسیت ویژه‌ای پیدا کنند و ماهیت باغ‌شهر بودن همدان در کنار توسعه از بین نرود.

جلوگیری از تخریب درختان
«محمد سوزنچی» نیز در این جلسه به ارائه تعریفی از شهر سالم از دید سازمان بهداشت جهانی بر مشخص‌شدن سرانه فضای سبز برای هر شهروند همدانی و تعیین کمربند سبز همدان برای این شهر تأکید کرد و گفت: باید مشخص شود که همدان چه گونه شهری است و کاربری آن چیست. اگر هدف همدان تبدیل شدن به پایلوت گردشگری است باید برای همدان فرایندی تعریف شود که گردشگری آن لطمه نخورد.


این کارشناس محیط زیست ادامه داد: وقتی درختی از بین ‌می‌رود سیمای نامحدود ایجاد می‎شود و مرز بین دو کاربری از بین می‌رود و عناصری که در اطراف درخت هستند نمود پیدا می‌کنند اما در همدان درختان به دلایل مختلف قطع می‌شوند که باید با جلوگیری از تخریب درختان به جلوه شهری توجه داشت در غیر این صورت باید در سال‌های آینده مدیریت بحران در استان به دلیل آلودگی هوا تشکیل شود.

ارائه راهکارهایی برای رفع مشکلات
یکی از اعضای کمیته محیط زیست بنیاد مهر نیز با اشاره به این‌که بهتر است یک برنامه توسعه 20 ساله برای شهر همدان و جهت‌گیری کلان شهری اعلام شود تا مشخص شود در درازمدت چشم‌انداز آن چگوه خواهد بود، افزود: رعایت اخلاق و اعلام شفاف و دقیق اجرای طرح بلندمرتبه‌سازی با همه ابعاد مثبت و منفی آن از الزامات اجرای این طرح است.

«زهره رحیمی» اجرای عدالت اجتماعی و ایجاد فرصت برابر برای استفاده همه شهروندان از منافع اجرای این طرح ار از دیگر الزامات آن دانست و گفت: آیا این امتیاز به همه داده می‌شود یا فقط در اختیار تعداد محدودی از شهروندان است؟ ما به عنوان دیده‌بانان محیط زیست فقط به دنبال گلایه از وضعیت موجود نیستیم و می‌خواهیم راهکارهایی برای رفع مشکلات ارائه بدهیم و برنامه‌ریزی‌های دقیقی برای منابع کسب درآمد ارگان‌هایی مانند شهرداری داریم که در صورت لزوم ارائه می‌دهیم.

لزوم تدوین سند جامع توسعه پایدار 
یکی از فعالان مدنی همدان نیز بر لزوم تدوین سند جامع توسعه پایدار برای نخستین بار تأکید کرد و گفت: بر این اساس فعالان مدنی آمادگی همکاری برای پیمودن فرایند تدوین سند توسعه‌ای را دارند و فعالان مدنی حاضر به همکاری رایگان در این زمینه هستند.  


«بابک مغازه‌ای» افزود: میراث فرهنگی را برای عایدات مالی نباید از دست بدهیم .اما همدان به عنوان شهری که می‌تواند یکی از بهترین ذخایر گردشگری پایدار باشد، امروزه به گردشگری ناپایدار تبدیل شده است.

این فعال مدنی همدان با اشاره به افزایش بودجه شهرداری همدان در سال جاری خاطرنشان کرد: بودجه این ارگان از 220 میلیارد تومان به 440 میلیارد تومان افزایش پیدا کرده که از این میزان بودجه فقط 37 میلیارد تومان به فرهنگ اختصاص یافته که آن هم صرف توسعه عمرانی می‌شود در حالی که امروزه توسعه کالبدی در دنیا منسوخ شده و توسعه اجتماعی مطرح است.

ضرورت حفظ بناهای تاریخی

در ادامه جلسه یکی دیگر از فعالان فرهنگی استان با اشاره به این‌که همراهی جامعه مدنی باید به فال نیک گرفته شود گفت: همدان در کنار فضای سبز و طبیعت بکری که دارد از بافت تاریخی غنی برخوردار است که ما می‌توانیم با حفظ آن بخشی از هویت شهر را حفظ کنیم.

«فرزاد سپهر» به تخریب آثار تاریخی متعدد در ماه‌های اخیر اشاره کرد و افزود: همدان محله‌های قدیمی زیادی دارد که کاش برنامه شهرداری به جای تخریب آن‌ها و ساخت ساختمان‌های عجیب و غریب به دنبال حفظ آن‌ها بود. هر کدام از این محله‌ها شامل یک مسجد و بخشی از بافت بازار و کارکرد محله‌ای بودند که بدون توجه به هویت آن‌ها و با ساخت‌سازهای مکرر از بین رفته‌اند.

این فعال فرهنگی گفت: ما به حفظ بافت تاریخی همدان در کنار حفظ محیط زیست تأکید داریم و به این شیوه‌ای که مسئولان پیش می‌روند گویا در حال تکه‌تکه کردن الوند هستند.


گفتنی است در پایان این نشست کتاب «فرهنگ مردم همدان» نوشته دکتر پرویز اذکایی که به امضای 40 تن از فعالان فرهنگی و زیست‌محیطی رسیده بود به عنوان هدیه به دکتر ابراهیم مولوی تقدیم شد. ( گزارش: حسین زندی ) 

میراث شهر رزهای زرین در انتظار اعتبار

بقعه پیر تاکستان نیازمند مرمت

حسین زندی


تاکستان ازجمله شهرهایی است که باوجود دارا بودن آثار و اماکن بسیار تاریخی و طبیعی کمتر مورد توجه واقع شده است. این شهرستان در30 کیلومتری جنوب غربی قزوین قرار دارد و با 35 هزار هکتار باغ انگور یکی از مهم‌ترین شهرهای تولید انگور کشور به شمار می‌رود و با داشتن ده‌ها تپه و بنای تاریخی یکی از مناطق شگفت‌انگیز کشور است.
زبان بیشتر مردم شهر تاکستان، تاتی است که از بقایای زبان پهلوی میانه به شمار می‌رود. روستاهای اطراف این شهر نیز به زبان‌های آذری، تاتی و در مواردی کردی و لکی صحبت می‌کنند. هرگروه آداب، آیین و باورهایی زیبایی را از روزگاران کهن با خود حفظ کرده‌اند. گفته می‌شود کردهای منطقه در دوره زندیه از کرمانشاه به اطراف قزوین کوچ کرده‌اند و با دیگر ساکنان منطقه در آرامش زیسته‌اند.
یکی از بناهای تاریخی تاکستان بقعه پیر است. این بنا دارای یک گنبد دوپوش و ساختمانی به شکل مکعب‌مستطیل است. باستان‌شناسان قدمت بنا را با توجه به گچبری‌ها، کاشی‌ها و نوع معماری به دوره سلجوقیان نسبت می‌دهند. برخی هم گفته‌اند این بنا روی آتشکده‌ای قدیمی در دوره سلجوقیان ساخته شده و کاربری نیایشگاهی داشته تا جایی که هنوز مردم محلی به آن آتشکده می‌گویند.
محمدطاهر خوانی، دوستدار میراث فرهنگی در تاکستان می‌گوید: تاکستان پیشینه‌ای کهن دارد و این قدمت را براساس زبان و گویش مردم نیز می‌توان دریافت. آثاری مانند میل خرم‌آباد تاکستان، قلعه دختر و بنای پیر یا آتشکده نمونه‌ای از میراث به جای مانده از گذشتگان است. در این شهرستان بیش از 300 اثر شناسایی شده که نیازمند توجه مسئولان است. آتشکده پیر یکی از آثاری است که مورد احترام مردم بوده و می‌تواند در جذب گردشگر در این شهر مورد توجه قرار گیرد. اما مرمت مناسبی روی این بنا انجام نشده و حتی هنگام مرمت بخشی از بنا آسیب دیده است. برای حفظ این بنا در آغاز باید مرمت و بازسازی درستی انجام شود. این مکان در طول سال تنها 20 روز در تعطیلات نوروز برای بازدید بازگشایی می‌شود و دیدن آن بیش از 11 ماه برای گردشگران میسر نیست.
در همین رابطه فاطمه سلیمانی، کارشناس گردشگری در تاکستان و راهنمای بقعه پیر می‌گوید: این بنا به بقعه پیر معروف بوده و مربوط به دوره سلجوقی است که حدود 70 سال پیش به ثبت ملی رسیده است. بخشی از آن توسط کارشناسان و مرمت‌گران استان قزوین مرمت شده که این کار باعث آسیب دیدن بنا شده و حالت اصلی خود را از دست داده است. دودکش‌های آتشکده نابود شده اما قسمتی که توسط کارشناسان اصفهانی مرمت شده، قابل قبول است و بخش عمده آن به‌خصوص در قسمت گنبد‌ها در انتظار اعتبار برای مرمت است.
سلیمانی می‌گوید: سردر این بنا دارای کتیبه‌ای بزرگ بوده که در دهه 40 خورشیدی به سرقت رفته است. گفته می‌شود متن کتیبه با این مضمون بوده که اینجا مکانی است که زمین آباد دارد، درختان فراوان دارد و آب فراوان برای کشاورزی دارد. همین‌طور باید گفت هفت نیم‌ستونی که در کنار در آن قرار دارد مربوط به امشاسبندان است که در دو طرف تکرار شده است. بارها به سرداب این بنا هم دستبرد زده‌اند و شایعات زیادی هم در مورد اشیای این بنا گفته شده است که امروز به خاطر وجود سارقان روی سرداب پوشیده شده است.
این کارشناس گردشگری می‌گوید: تمامی اطراف بنا با فاصله نزدیک به یک متر از سطح زمین تا کف باز است؛ به دلیل اینکه هوا در آن جریان پیدا کند و نم و رطوبت به آن نفوذ نکند. طبق آنچه تا به حال گفته شده این بنا آتشکده بوده و ارتباطی به اماکن مذهبی ما ندارد. به نظر می‌رسد با توجه به گچبری‌ها و معماری داخل بقعه، زمان ساخت آن مربوط به سلجوقیان باشد. نمونه معماری این بنا در منطقه وجود ندارد.
گفته می‌شود باز‌سازی اساسی در دوره سلجوقیان روی این بنا صورت می‌گیرد و کاربری بنا تغییر پیدا می‌کند اما همچنان بین مردم منطقه از احترام ویژه‌ای برخوردار است.
این راهنمای گردشگری در پایان می‌گوید: از ویژگی‌های این بنا این است که سقف آن دوپوش است. همچنین در گچبری‌های داخل بنا از شکل‌ها و نمادهایی از برگ، شاخه و خوشه‌انگور استفاده شده است. این مساله نشان می‌دهد انگور اهمیت بسیاری از گذشته تا امروز بین مردم منطقه داشته است. ما امیدواریم هرچه زودتر بقعه پیر و دیگر بناهای شهرستان تاکستان مرمت شود و به صورت دائمی مورد بازدید گردشگران و شهروندان قرار گیرد.
محلی‌ها چه می‌گویند؟
یکی از ساکنان اطراف بقعه می‌گوید: در گذشته اطراف بنا قبرستان بود و در این بنا همیشه بسته بود. من که 80 سال است در این محله زندگی می‌کنم اولین بار است وارد اینجا می‌شوم. او می‌گوید: اسم اینجا پیر است. چندین‌بار سیل آمده و همه ساختمان‌های اطراف خراب شده، اما اینجا تخریب نشده است. اینجا آنقدر قدیمی است که تا به حال 10 نگهبان را پیر کرده است.
وقتی قبرستان قدیمی خراب و به جای آن پارک درست شد تنها قبر سیدحسین و سیدفضل‌الله باقی ماند که بعدها بر آن یک گنبد ساختند و حالا مردم می‌آیند در اینجا شمع روشن می‌کنند.
تاکستان با داشتن آثار طبیعی و تاریخی کهن، فرهنگی غنی و آیین‌های زیبا مانند جشن انگور می‌تواند به یک منطقه با مسیر گردشگری در استان قزوین تبدیل شود، اما آثاری مانند قلعه‌دختر، میل خرم‌آباد، تپه خله کوه، تپه نرگه و حتی امامزاده‌ها و بقاع متبرکه از وضعیت خوبی برخوردار نیستند. درصورتی که این وضعیت ادامه پیدا کند ممکن است به‌زودی بخش بزرگی از 300 اثر شناسایی شده تاکستان نابود شود.
آموزش و آگاه‌سازی جوامع محلی و تغییر نگرش شهروندان نسبت به آثار و اشیای تاریخی در کنار حمایت و برنامه‌ریزی مسئولانه مدیران لازمه نجات آثار کم‌نظیر این شهرستان است تا در کنار شهر قزوین هویت خود را بازیابد. 

http://farheekhtegan.ir/fa/news/10788 

شماره : 131 | تاریخ: 1393/02/27