الوند نوشت وبلاگی برای همدان شناسی
اجتماعی - فرهنگی - ادبیالوند نوشت وبلاگی برای همدان شناسی
اجتماعی - فرهنگی - ادبیسد گرین نهاوند، پروژه‌ای که اصلا نیاز به ساخت آن نیست
توقف ساخت بزرگ‌ترین سد مخزنی غرب کشور
سد گرین نهاوند، پروژه‌ای که اصلا نیاز به ساخت آن نیست
مشخصات پروژه
این پروژه با ظرفیت 120 میلیون متر مکعب بزرگ‌ترین سد مخزنی غرب کشور به شمار می‌رود. ارتفاع این سد ۱۰۵ متر و طول تاج آن ۶۱۱ متر و طول دریاچه 3 کیلومتر است و عرض آن نیز هزار و ۲۰۰ متر و تراز نرمال ذخیره آب آن ۱۴۴ هکتار است. هدف از ساخت این سد تامین آب آشامیدنی شهرستان نهاوند و 3 هزار و ۵۹۹ هکتار توسعه اراضی و ۵۶۷ هکتار نیز بهبود تامین آب اراضی کشاورزی و همچنین ایجاد بیش از 7 هزار شغل به صورت مستقیم و غیر‌مستقیم عنوان شده است. پس از 3 دهه تلاش مدیران و نمایندگان شهرستان نهاوند و استان همدان مناقصه سد مخزنی گرین نهاوند ۲۰ آذر ۸۹ برگزار شد و شرکت ملی ساختمان برنده این مناقصه شد و معاون اول رئیس جمهور در مراسم کلنگ‌زنی آن نوید افتتاح آن در طول 3 سال را به مردم نهاوند داد که با نگاهی به خبرها این امید دیگر عبث به نظر می‌رسد.
اشکالات پروژه
در آغاز ساخت این پروژه عنوان می‌شد که با افتتاح این سد مردم نهاوند دیگر شاهد کم‌آبی و خشکسالی نخواهند بود. در حالی که کارشناسان از ابتدا معتقد بودند در این منطقه اصلا نیازی به ساخت سد نیست. بنا بر گفته مدیر کل محیط زیست استان همدان حتی مسئولان هنوز برای ساخت این پروژه اقدام به اخذ مجوز از سازمان محیط زیست نکرده‌اند و در برابر مخالفت‌های این سازمان اقدام به کلنگ‌زنی و ساخت آن شده است.
«حسین زندی» فعال محیط زیست در این زمینه به تهران امروز گفت: موضوع ریزگردها در غرب کشور عملیات سدسازی را خطرناک می‌کند و برای استفاده از آب آشامیدنی در کشاورزی باید به ساخت آب‌بندها در این منطقه قناعت کرد. از طرفی 70 تا 80 درصد آورد رودخانه در محل مورد نظر برای سد، از چشمه گاماسیاب است؛ در نتیجه می‌توان گفت که اگر هدف از ساخت سد، استفاده از آب برای کشاورزی باشد، با توجه به پیوسته (و نه سیلابی) بودن جریان چشمه، اصلا نیازی به ساختن سد در این منطقه نبود.وی در ادامه گفت: این چشمه و دیگر بخش‌های حوزه رود گاماسیاب، در حدود 20 درصد آب کرخه را تامین می‌کند و اگر قرار باشد که همه یا بخش عمده این آب برای کشاورزی نهاوند مصرف شود حوزه بزرگ کرخه و آبگیری سد سیمره و سد عظیم و پر هزینه کرخه آسیب خواهد دید. این نکته، به‌ویژه با توجه به ساخت سدهای پرشمار دیگر (سدهای کلان، سرابی، خرم رود، نعمت آباد در حوزه‌های ملایر و تویسرکان) که آب ورودی به کرخه را کمتر کرده یا خواهند کرد، درخور توجه است.از همه مهم‌تر اینکه گفته می‌شود اگر سد با تراز در نظر گرفته شده کنونی ساخته شود خود چشمه به زیر آب خواهد رفت! همچنین زمین شناسان برجسته کشور گفته‌اند که به دلیل ویژگی‌های منطقه، احتمال آن که آب از مخزن سد فرار کند، بسیار زیاد است.زندی در ادامه به تخریب جنگل‌های این منطقه اشاره می‌کند و می‌گوید: ساخت این سد باعث از بین رفتن 200 هکتار از جنگل‌های این منطقه شد و 300 هکتار هم تحت‌الشعاع قرار گرفت. این سد نه تنها در تآمین آب موفق نخواهد بود که تخریب بخش‌های آبخیز و زیست بوم‌های منطقه رادر پی داشته است.
پیشرفت 10 درصدی در 2 سال
سال 87 اعتبار در نظر گرفته شده برای اجرای این طرح 56 میلیارد تومان بود که در سال 89 به 90 میلیارد تومان رسید و در اواخر سال 90 این اعتبار 200 میلیارد تومان برآورد شد که با وضعیت تورم موجود 400 میلیارد تومان هم دیگر پاسخگوی اجرای این طرح نیست. این در حالی است که بنا بر گفته مسئولان تاکنون برای احداث این سد فقط 8 میلیارد و 300 میلیون تومان از محل اعتبارات استانی تخصیص یافته است.اردیبهشت امسال «علی اکبر محرابیان» دستیار ویژه رئیس جمهور و رئیس ستاد مهر ماندگار کشور در بازدید از سد گرین نهاوند و همچنین بازدید از 2 طرح مهر ماندگار این پروژه شامل تونل انحرافی به طول هزار متر که تاکنون حفاری 300 متر آن به روش سنتی انجام شده است و در هفته 7 متر حفاری انجام می‌گیرد، گفت: حجم حفاری ضعیف است و نسبت به برنامه مدون میزان حفاری عقب افتاده است و پیشرفت فیزیکی این طرح تاکنون 10 درصد است.وی ادامه داد: آنچه به نظر می‌رسد این است که با توجه به روند تخصیص بودجه کشور ادامه کار اجرایی سد گرین با چالش‌ها و موانع اعتباری زیادی روبه‌رو است و برای حل موضوع مسئولان استان و شهرستان باید به فکر تدبیر و راه‌حل اساسی برای جلوگیری از تعطیلی سد گرین نهاوند باشند.
تعطیلی چند باره
این پروژه تاکنون چندین بار به علت تامین نشدن اعتبار تعطیل شده و باز به فعالیت خود ادامه داده است. هفته گذشته نیز مدیر آب منطقه‌ای نهاوند خبر از تعطیلی پروژه سد گرین به علت پرداخت نشدن مطالبات 5 میلیاردی پیمانکار داد و گفت: عملا کار اجرایی در این پروژه متوقف شده است. «آرش کولیوند» گفت: با توجه به اینکه در برنامه زمان‌بندی این طرح 6 سال برای بهره‌برداری پیش‌بینی شده و اعتبار در نظر گرفته شده بیش از ۱۵۰میلیارد تومان است در صورتی که قرار باشد این پروژه طبق برنامه مصوب‌شده پیش برود نیاز به اعتبار سالانه ۲۵ میلیارد تومانی است. کولیوند افزود: این در حالی است که اعتبار تخصیص‌یافته سد گرین در سال ۸۹، ۴/۲میلیارد تومان، در سال ۹۰، ۱۶/۳ و در سال ۹۱، ۸/۵ میلیارد تومان بوده است و هم‌اکنون پیمانکار 5 میلیارد تومان بابت انجام عملیات اجرایی انجام‌شده طلبکار است و حاضر به ادامه انجام کار نیست. وی با اشاره به 2 طرح ماندگار سد گرین گفت: تونل انحرافی این سد به طول ۹۰۰ متر با گذشت 2 سال فقط ۳۰۰ متر حفاری شده و ۳۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است.اما چند روز پیش دوباره موضوع ادامه فعالیت این پروژه بر سر زبان‌ها افتاد و اعلام شد بعد از برگزاری جلسات متعدد مقرر شده است 100 درصد اعتبارات تخصیص یافته به پروژه سد گرین نهاوند در سال جاری پرداخت شود و از محل فروش اوراق مشارکت نیز 10 میلیارد تومان به این پروژه تزریق شود که با توجه به شرایط اقتصادی مردم و از طرفی بلاتکلیف ماندن این طرح در این روزها به نظر می‌رسد استقبال از این اوراق مشارکت چشمگیر نباشد.
سفال چینی بلای جان سفال لالجین
http://tehrooz.com/1392/3/18/TehranEmrooz/1188/Page/14/TehranEmrooz_1188_14.pdf
سفال چینی بلای جان سفال لالجین
در لاله‌جین چیزی در حدود 1000 کارگاه سفالگری به صورت کارگاه‌های مجزا و خانگی فعال است و چیزی در حدود 280 نمایشگاه و فروشگاه کوچک در زمینه عرضه محصولات این کارگاه‌ها فعالیت می‌کنندو 2000 نفر از این راه ارتزاق می‌کنند مردم این شهر در مقایسه با کشورهایی که در زمینه تولید سفال فعال هستند
همدان- فاطمه کاظمی: شهر لالجین در همدان از جمله شهرهایی است که نه تنها در ایران بلکه در سراسر دنیا یک استثنا به شمار می‌رود. این شهر تنها شهری است که درآمد اقتصادی مردم آن فقط از راه تولید و فروش سفال به دست می‌آید. حتی در بین مردم معروف است که «لالجینی‌ها به صورت ژنتیکی سفالگر به دنیا می‌آیند.» بر اساس گفته قدما پیشینه تولید سفال در این شهر به دوره پیش از اسلام نیز بازمی‌گردد. در لاله‌جین چیزی در حدود هزار کارگاه سفالگری به صورت کارگاه‌های مجزا و خانگی فعال است و چیزی در حدود 280 نمایشگاه و فروشگاه کوچک در زمینه عرضه محصولات این کارگاه‌ها فعالیت می‌کنند و دو هزار نفر از این راه ارتزاق می‌کنند.مردم این شهر در مقایسه با کشورهایی که در زمینه تولید سفال فعال هستند پیشرفت‌های شگرفی در هنر سفالگری داشته‌اند و از نظر به‌‌کارگیری تکنیک‌های مدرن در عرصه سفالگری حرف اول را در دنیا می‌زنند. همین ویژگی‌ها باعث شده است که لالجین سال‌ها عنوان «پایتخت سفال ایران» را با خود یدک بکشد، اما واقعیت این است که این شهر با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می‌کند. همین مشکلات سبب شده است که این شهر در حفظ این هنر ارزشمندبا خطراتی روبه‌رو باشد.
بافت هنری لالجین در حال نابودی است
«مهدی کریمی» کارشناس صنایع دستی در گفت‌وگو با تهران امروز درباره تاثیر از بین رفتن بافت هنری این شهر می‌گوید: از آنجایی‌که خاک استفاده شده در سفال لالجین ویژگی‌های منحصر به فردی دارد از نظر مرغوبیت و کیفیت بالای سفال حرف اول را در دنیا می‌زند. اما به نمایش گذاشتن این کیفیت شرایط خاصی دارد که می‌توان در زمینه جذب گردشگر نیز برای آن برنامه‌ریزی کرد و آن حفظ شرایط سنتی تولید سفال است. کشوری مانند ترکیه تنها با داشتن 50 سفالگری که دارد توانسته با حفظ شرایط سنتی و بومی این هنر را علاوه بر فروش به موقعیتی برای جذب گردشگر تبدیل کند. این در حالی است که در لالجین با واردات بی‌رویه دستگاه‌های جدید، این بافت بومی در حال از بین رفتن است. جالب اینجاست که مسئولان این مسئله را خدمتی به سفال لالجین می‌دانند که ناشی از سوء مدیریت است.وی در ادامه می‌افزاید: از بین رفتن کارگاه‌های سنتی و رشد قارچ‌گونه کارگاه‌های جدید یک فضای ناهمگون و به هم ریخته در این شهر به وجود آورده است که باعث شده گردشگران داخلی و خارجی سفال لالجین را خیلی جدی نگیرند. گردشگر وقتی وارد یک شهر هنری می‌شود به‌دنبال یک ویترین هنری است که به عنوان شناسنامه آن شهر مطرح است اما این ویترین در لالجین دیده نمی‌شود.کریمی نداشتن بینش فرهنگی از سوی مدیران فرهنگی را علت این مسئله می‌داند و می‌گوید: اگر شما عکس‌های لالجین قدیم را ببینید افسوس می‌خورید که چرا این محیط حفظ نشده است. ورودی لالجین نماد این شهر هنری نیست. علت همه این موارد را باید در یک مدیریت ناصحیح دید. متاسفانه مدیران فرهنگی همدان نمی‌توانند بینش فرهنگی داشته باشند و همین مسئله بافت لالجین را به این روز درآورده است.
واردات سفال مربوط به 8 سال اخیر است
در چند سال اخیر واردات سفال چینی به ایران ضربه‌های بزرگی به این هنر ارزشمند در ایران زد و باعث به حاشیه رفتن سفال لالجین شد. تا جایی‌که حتی در ویترین فروشگاه‌های لالجین نیز این سفال‌ها دیده می‌شود. کریمی در این باره می‌گوید: پرونده مربوط به واردات سفال به ایران مربوط به 8سال گذشته است. اولین بار در دو ساله دوم دولت نهم واردات سفال از چین به ایران انجام شد. با وجود زحمت زیادی که تولید کننده برای سفال لالجین می‌کشد اما سفال لالجین ارزان‌ترین سفال در دنیاست. در حالی که سفال چینی با قیمت بالاتری عرضه می‌شود و همین مسئله رغبت فروشندگان را به سفال چینی بیشتر کرده است. آیا واردات محصولی که کشور خودمان بزرگ‌ترین تولید کننده آن است کار عاقلانه‌ای است؟ این واردات بلایی بر سر لالجین آورد که تولید کننده سفال را زمین زد.حالا باید دید که چرا واردات سفال چین موفق شد و بازار ایران را تصاحب کرد؟
این خانه غرق می شود!
کاندیداهای شورای شهر همدان برای خانه نراقیها چه خواهند کرد؟
http://www.chn.ir/NSite/FullStory/News/?Id=105019&Serv=3&SGr=22
این خانه غرق می‌شود! + عکس
این روزها خانه نراقیها را می‌توان خانه روی آب نام گذاشت. چندی است که مالکان این خانه 100 ساله، پای دیوارهای خانه پدری‌شان آب می‌بندند تا خانه هر چه زودتر فرو بریزد. خانه نراقیها هنوز هم یکی از قدیمی‌ترین و ارزشمندترین خانه های همدان به شمار می‌رود. گفته می‌شود که این خانه دارای حسینیه شخصی به قدمت دوره قاجار است.
دانلود فایل مرتبط با خبر:
خبرگزاری میراث فرهنگی- گروه میراث فرهنگی- خانه نراقیها که دیر زمانی است، از نظر معماری و قدمت زبانزد همدانی‌هاست، اکنون خانه روی آب نام گرفته است. چندی است که مالکان شخصی این خانه اقدام به آب انداختن به زیر پی و دیوارهای آن کرده و منتظرند، هر چه زودتر خانه فرو بریزد.
این در ورودی خانه‌ای است که زمانی در همدان برو بیایی داشت زبانزد خاص و عام |
هرچند که دیگر مالکان مشکلی برای تخریب این خانه ندارند. خانه نراقی ها سال گذشته به همراه 32 اثر تاریخی دیگر از فهرست آثار ملی ایران خارج شده است. با این وجود به نظر می‌رسد هنوز نام میراث فرهنگی باقی مانده بر پیشانی خانه، مانعی برای خریداری آن به شمار می رود.
حسین زندی، از دوستداران میراث فرهنگی در همدان که به شدت از وضعیت این خانه اظهار نگرانی می‌کند، به chn می‌گوید:« مدت‌هاست که این خانه به حال خود رها شده و آب به پای آن بسته می‌شود و به زودی خبر تخریب آن خواهد رسید. در حالی که خانه نراقیها یکی از قدیمی‌ترین و زیباترین خانه‌های همدان است که می‌توانست به عنوان نمونه شاخص معماری همدان برای نسل‌های آینده باقی بماند.»
این خانه نراقیها، خانه‌ای سال‌هاست پای آن آب بسته شده است |
قدمت خانه نراقیها به اوایل دوره قاجار می‌رسد و به گفته کارشناسان میراث فرهنگی وجود حسینیه شخصی با گچبری‌های منحصر به فرد آن را نسبت به بسیاری از خانه‌های تاریخی ارزشمند می‌کند. هرچند که دیگر مسئولان سازمان میراث فرهنگی می‌گویند، با خارج شدن این اثر از ثبت دیگر مسئولیتی در قبال این خانه نمی‌پذیرند.
زندی اما بر این باور است که اگر سازمان میراث فرهنگی که چند سال پیش اقدام به مرمت بخشی از دیوارهای این خانه کرده بود، برنامه‌های مرمتی‌اش را ادامه می‌داد. هرگز کار به جایی نمی‌رسید که این خانه از فهرست آثار ملی ایران خارج شود.»
این خانه تاریخی به دلیل داشتن حسینیه شخصی شهره شهر بود و حالا بنایی که روز به روز به ویرانی نزدیک تر می شود |
به گفته او، این خانه در بهترین محله همدان قرار گرفته و می‌توانست تبدیل به یکی از مکان‌های توریستی بسیار موفق شود اما متاسفانه سازمان میراث فرهنگی اقدام به خریداری این خانه نکرد.
زندی در حالی که به نظر می‌رسد، از مسئولان میراث فرهنگی قطع امید کرده است، رو به کاندیدهای شورای شهر می‌گوید که در این قضیه بهتر است که کاندیدهای شورای شهر وارد عمل شده و اقدامات جدی برای نجات این اثر تاریخی انجام دهند.
خانه نراقیها 7 مهر 1381 با شماره ثبت 6141 جزو آثار ملی قرار گرفته بود و اواخر سال 89 با رای دیوان عدالت اداری از ثبت خارج شد.
خانواده نراقیها جزو تجار همدان به شمار می‌رفتند و از جمله مهاجرانی بودند که 200 سال پیش به این شهر وارد شدند. این طور گفته می‌شود که آن‌ها نسبتی هم با قاجاریان داشتند. افزون بر این اسناد و مدارک نشان می‌دهد که اتفاقات تاریخی و سیاسی مهمی هم در این خانه رخ داده است.
سبز شدن باغچه ها روی سر پایتخت افسانه‌ای مادها
http://www.chn.ir/NSite/FullStory/Video/?Id=104914&Serv=3&SGr=22
سبز شدن باغچه ها روی سر پایتخت افسانه‌ای مادها + بشنوید گل بود به سبزه هم آراسته شد. تپه هگمتانه که سال‌هاست از حفاظت‌های نادرست رنج می‌برد، حالا شاهد تبدیل شدن به پارکی با شمشادها و مسیرهای سنگچین شده است. شهرداری می‌خواهند محوطه هگمتانه را تبدیل به پارک کنند. کارشناسان میراث فرهنگی اما هشدار می‌دهند، این محوطه تاریخی است و این اقدامات تیشه به ریشه تاریخ پیش از اسلام همدان می‌زند. |
خبرگزاری میراث فرهنگی- گروه میراث فرهنگی- مادها را هنوز با تپه هگمتانه می‌شناسند، هرچند آخرین مطالعات باستان شناسی مرحوم مسعود آذرنوش نشان داد که این تپه فاقد لایههای دوره ماد است. هگمتانه این روزها مصداق این ضربالمثل است: گل بود به سبزه هم آراسته شد.
تپه هگمتانه هنوز در گیر و دار مرمت‌های نادرست و حفاظت‌های غلط است که مسئولان به جای اجرای اقدامات مرمتی، تصمیم به بهسازی حریم آن گرفتند. کاشت شمشاد، ایجاد مسیرهای سنگچین، درست کردن سفره هفت سین درست در حریم محوطه تاریخی از جمله برنامه‌های اجرایی مسئولان بوده است.
این اقدامات اما نه تنها دل دوستداران میراث فرهنگی را شاد نکرد بلکه آن‌ها را هم شوکه کرد. به نظر می‌رسد. حتی این روزها شنیده شده که اتفاقات ناگوار دیگری هم در راه است. تعریض خیابان مجاور این محوطه از سوی شهرداری این روزها دل دوستداران میراث فرهنگی را لرزان کرده است.
اینجا تپه هگمتانه‌است |
«علی‌رضا ایزدی»، رییس میراث فرهنگی همدان اما هیچ کدام از این اعتراض‌ها را نمی‌پذیرد و به CHN می‌گوید: «هیچ کس دلسوزتر از کارشناسان میراث فرهنگی برای میراث فرهنگی کشور نیست. اگر قرار بود، کوچکترین مشکلی برای محوطه تاریخی هگمتانه ایجاد شود، خود من جلوی آن می‌ایستادم. کاری که تا کنون هم کرده‌ام.»
او در مورد تعریض خیابان مجاور تپه هگمتانه که باعث تخریب بخش‌های قابل توجهی از حمام تاریخی که به تازگی تبدیل به موزه شده است، می‌گوید: «چه کسی گفته تعریض این خیابان به آثار تاریخی صدمه وارد می کند؟ این ادعا غلط است و ما نمی‌گذاریم این اتفاق بیافتد.»
مشاهدات خبرنگار CHN، اما گویای آن است که تپه هگمتانه کم کم دارد از شکل تاریخی خود خارج و فضای آن شبیه پارک می‌شود. نرده‌هایی که روی عرصه کار گذاشته بودند، تا محدوده عرصه محوطه را کاملا مشخص کنند، به تدریج برداشته و باغچه با معابر سنگچین در محوطه ایجاد شده که احتمال آسیب رسیدن به بنا را تشدید می‌کند.
دوستداران میراث فرهنگی هشدار می‌دهند که بهسازیهای انجام شده در تپه هگمتانه حریم آن را مخدوشه کردهاست |
ایزدی اما می‌گوید که هگمتانه تبدیل به زباله دانی شده بود و ما برای بهسازی آنجا این اقدامات را انجام دادیم و این برنامه‌ها هیچ آسیبی به محوطه نمیرساند و در عوض گردشگر با محیطی مناسب رو به رو می‌شود، نه جایی که امنیت ندارد.
رییس میراث فرهنگی همدان اما درباره سفره هفت سین می‌گوید: «سفره هفت سین روی بخش‌هایی از محوطه چیده شده بود که هیچ گونه آثاری در آنجا وجود ندارد و صحنه زیبایی هم برای گردشگران به وجود آورد. سال دیگر هم قرار است که این سفره چیده شود.»
«محمد رحیم رنجبران»، مسئول پایگاه هگمتانه هم درباره این اعتراض‌ها می‌گوید که این سفره هفت سین و شمشادها هیچ گونه مشکلی برای آثار تاریخی به وجود نمی‌آورند.
آن سفره هفت سین و آن سنگ چین و آن باغچه های شیک کجا و این آثار تاریخی رها شده به دست آب و باد و خاک کجا! |
او در مورد مرمت‌های نادرست و حفاظ‌هایی که شکسته شده و همین امر باعث شده آب به درون آثار تاریخی نفوذ کند، می‌گوید که این مرمت‌ها مربوط به دوره من نیست و امیدوارم در آینده اقداماتی برای ساماندهی این بخش‌ها صورت بگیرد.
«حسین زندی»، دوستدار میراث فرهنگی اما معتقد است که اگر در این محوطه تاریخی اثری هم نباشد، نباید در آن شمشاد کاشته شود و اقداماتی که تا کنون برای بهسازی این محوطه انجام شده، غیر اصولی بوده است.
به گفته او، بر اساس گفته بسیاری از باستان شناسان نباید در حریم آثار تاریخی اقدام به ساخت و ساز یا بهسازی کرد. زندی می‌گوید که از آقای رنجبران و ایزدی که در رشته‌های مرتبط درس خوانده‌اند این امر بعید به نظر می‌رسید که اجازه چنین کاری را بدهند.
این چیدمان یکی دیگر از دستاوردهای بهسازی مسئولان میراث فرهنگی است |
او در مورد سفره هفت سین می‌گوید: «اینکه کنار ترانشه مرکزی سنگفرش کردند و یک سازه یک و نیم متر در زمین کندن، واقعا اقدامی درست در محوطه یک اثر تاریخی است؟»
آنقدر میان گفته‌های مسئولان میراث فرهنگی و دوستداران میراث فرهنگی همدان تفاوت وجود دارد که به نظر می‌رسد همچون دو خط موازی هرگز در هیچ نقطه‌ای به هم نمی‌رسند. همین امر بررسی مسئله هگمتانه را سخت‌تر می‌کند و ضرورت رسیدگی نظارت به این محوطه از سوی گروهی بی طرف، بیشتر و بیشتر احساس می‌شود. اما اینکه با نزدیک شدن به انتخابات چقدر این مهم برآورده می‌شود. مسئله‌ای است که روزهای آینده نشان خواهد داد.
فاطمه علی اصغر
استقرار عشایر روی نخستین سکونتگاه همدان
استقرار عشایر روی نخستین سکونتگاه همدان
» سرویس: فرهنگی و هنری - میراث و صنایع دستی
کد خبر: 92022718010
جمعه ۲۷ اردیبهشت ۱۳۹۲ - ۰۹:۵۱
تپه «پیسا» که آن را قدیمی‌ترین سکونتگاه استان همدان می‌دانند، بعد از آن‌که براثر تجمع معتادان و همچنین فعالیت‌های کشاورزی آسیب دید، حالا مکانی برای استقرار عشایر شده است.
به گزارش خبرنگار سرویس میراث فرهنگی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، این محوطه‌ی باستانی از دو روز پیش، میزبان عشایری شده است که میله‌های آهنی چادرهای خود را در زمین فرو کرده و با کشیدن فنس به این حوطه‌ی باستانی آسیب زده‌اند.
یک فعال حوزه‌ی میراث فرهنگی در استان همدان با اعلام این خبر به خبرنگار ایسنا، به مشکلات عدیده‌ای که این تپه‌ی تاریخی از سال‌های گذشته با آن روبه‌رو بوده است، اشاره و اظهار کرد: در گذشته، حفاری‌های غیرمجاز و معتادان، معضلات زیادی را برای این تپه‌ی تاریخی ایجاد کردند، عشایر نیز از دو روز پیش با چادر زدن روی این محوطه‌ی تاریخی و فرو کردن میله‌ی آهنی در زمین، محدوده‌ی استقرار خود و چادرهای‌شان را با فنس‌کشی مشخص کرده‌اند که این اقدام آسیب‌های زیادی را به این تپه‌ی تاریخی می‌زند.
حسین زندی با اشاره به حریم اولیه‌ی هفت هکتاری و حریم ثانویه‌ی 17 هکتاری تپه «پیسا» بیان کرد: متأسفانه عشایر به اندازه‌ای به قلب تاریخی تپه‌ی «پیسا» نزدیک شده‌اند که یکی از چادرهای خود را روی یکی از ترانشه‌های بازشده در محوطه که در کاوش‌های گذشته توسط باستان‌شناسان ایجاد شده است، نصب کرده‌اند.
وی با بیان اینکه در گذشته تعدادی حفار غیرمجاز با زدن چادر در این محوطه و جا زدن خود به جای عشایر، اقدام به نابودی بخشی از این تپه کردند گفت: عشایر در حالی از دو روز پیش روی این تپه‌ی تاریخی چادر زده‌اند که هیچ جایی برای چرای دام‌های‌شان حتی تا چند کیلومتری این تپه وجود ندارد. بنابراین به نظر می‌رسد کار آن‌ها توجیه عقلانی نداشته باشد.
او ادامه داد: زمین‌های اطراف این تپه که حریم ثانویه‌ی این محوطه‌ی تاریخی است، در اختیار بخش خصوصی و زیر کشت کشاورزان است. به همین دلیل، معتقدیم زدن این چادرها در تپه «پیسا» باعث وارد شدن آسیب بیشتر به این منطقه‌ی تاریخی می‌شود.
زندی با اشاره به نبودن نیروهای حفاظتی در این تپه‌ی تاریخی، افزود: در یکی از بخش‌های تپه، تونل‌های عمیقی که برخی از آن‌ها چهار متر عمق دارند توسط معتادان ایجاد شده‌اند؛ ولی متأسفانه هیچ نیروی حفاظتی و امنیتی از این محوطه‌ی تاریخی حفاظت نمی‌کند تا با این مسائل برخورد کند، حتی نهادهایی مانند سازمان عشایر یا منابع طبیعی درباره‌ی حق و حقوق عشایر و اینکه در چه نقاطی می‌توانند چادر بزنند، صحبت نمی‌کنند.
به گزارش ایسنا، محوطه‌ی باستانی تپه «پیسا» در سال 1377 در فهرست آثار ملی به ثبت رسید. این محوطه 18 هکتار وسعت دارد و فاصله‌ی آن با تپه‌ی باستانی «هگمتانه» 5 / 2 کیلومتر است. قدمت نخستین دژ همدان که بنا بر یافته‌های باستان‌شناسی آن را به قوم کاسی نسبت می‌دهند، از تپه باستانی هگمتانه بیشتر است، به همین دلیل آن را نخستین سکونتگاه همدان دانسته‌اند.
در این محوطه بیش از 30 لایه‌ی باستانی شناسایی شده است و نخستین‌بار «شارل دو فوسه» در سال 1913 میلادی گودبرداری‌هایی را در تپه‌ی شرقی آن انجام داد. پس از او «دمورگان» به کاوش در این تپه پرداخت و آثاری از نیمه‌ی هزاره‌ی سوم پس از میلاد به‌دست آورد که مربوط به دوره‌ی «مادی - کاسی» بودند. براساس نتایج کاوش‌های انجام‌شده در این تپه، اشکانیان آخرین فرمانروایان این دژ کهن بوده‌اند.
به‌تازگی نیز باستان‌شناسانی مانند «محمدرحیم رنجبران»، «محمدی‌فر» و «مترجم» در این محوطه کاوش کردند که در این کاوش‌ها 29 لایه‌ی باستان‌شناسی شناسایی شدند. این تپه یکی از مهم‌ترین یافته‌های بازمانده از این عصر است و می توان آن را مرکز اصلی بقایای عصر مفرغ دانست.